Overzichtskaart van het traject door Huizen. De blauwe lijn geeft de HIJSM lijn aan die in 1917 zou worden overgenomen door de Gooische (in rood). De rode stippellijn is het verbindingsstuk vanaf 1917. De blauwe nummers verwijzen naar de foto's hieronder. Verderop vindt u de detailkaart die de situatie van het station in 1917 aangeeft. Nummers bij de foto's met een * hebben een link naar Google Maps Streetview.
Op 5 september 2001 herbeleefde Huizen tijdens de Huizerdag de sfeer van de Gooische Stoomtram. Op vrijwel dezelfde plek langs het muurtje van de begraafplaats langs de Naarderstraat was er weer een stuk rail gelegd van zo'n 300 meter waarover loc 18 en rijtuig 21 zijn ritjes maakte. Klik hier voor een impressie.
In 1883 kent Huizen twee trammaatschappijen op haar grondgebied. De H(IJ)SM met een lijn vanaf Bussum, langs de chemische fabriek Naarden (nu Givaudan-Nederland) en uitspanning Valkeveen tot aan de oude of hervormde kerk bij de Naarderstraat in Huizen. De andere lijn was van de Gooische Stoomtram vanaf Hilversum via Laren en Blaricum tot aan hotel Hendriks (later Promenade) op de Speklaan, nu Lindelaan (hier staat nu het hoofdkantoor van Slokker Bouwgroep - zie foto 4a.). Bij Naarden is al aangegeven dat de Gooische de verbinding Bussum-Huizen wel wilde, maar door onteigeningstoestanden zag men dit niet zitten en daarom deed men de concessie over aan de H(IJ)SM. Al snel had de directie van de Gooische daar veel spijt van. Pas in 1917 kon men dit stuk lijn 'inlijven' en werd er een verbinding gemaakt met de andere lijn in Huizen zodat er een rechtstreekse lijn van Bussum over Huizen naar Blaricum ontstond over de Ceintuurbaan.
1*. In 1902 was het station van de HIJSM (op de plek waar nu ongeveer het Prins Bernhardplein is) niet veel meer dan dit kleine houten gebouwtje. Het was de wachtkamer en kantoor van de stationschef (bron m.)
1a*. De rijtuigen van de HIJSM (van de fa. Herbrand te Keulen) oogden wat lomper dan die van de Gooische Stoomtram. De meeste ervan werden bij de overname in 1917 direct terzijde gesteld (bron 1.)
1b. De locs van de HSM werden 'ledikant' genoemd vanwege de grote openingen aan de zijkanten welke met een gordijn konden worden afgesloten. Ze werden in 1888 gebouwd door Backer & Rueb, nu NV Machinefabriek Breda (bron 1.)
2. Rond 1900 was dit deel van Huizen in de omgeving van het stationsplein aan de Naarderstraat nog amper bebouwd. Ruimte genoeg dus voor een ruim emplacement waarop gerangeerd kon worden. Hoewel de rails (en het latere stationsgebouw) is verdwenen is deze plek aan de Naarderstraat nog goed herkenbaar. Zoals op de meeste stationsplekken van de Gooise zijn ook hier parkeerplaatsen gekomen (bron m.)
3. Het houten gebouwtje stond ongeveer ter hoogte van het in Huizen bekende "oranje café" met de oude kerk op de achtergrond (bron 10.)
3a. Met de komst van het nieuwe station in 1917 wordt het houten gebouwtje gesloopt en komen er extra sporen ten behoeve van goederenwagons (Zie kaart bij foto 5 - bron 10.)
4*. Rond diezelfde tijd had de Gooische een station op de toenmalige 'Speklaan', nu Lindelaan. Dit was vlak bij hotel Promenade, voorheen hotel Hendriks. Het hotel was de opvolger van Wijgert Kooijs houten logement voor handelsreizigers, dat in 1905 afbrandde. Op deze plek staat nu ongeveer het kantoor van Slokker Vastgoed. (bron: gemeentearchief Huizen)
4a. Tram komend vanaf Blaricum vlak voor station Speklaan. Het hier links staande huis ter hoogte van lindenlaan 72 is voormalig hotel Hendriks. In 1917 wordt de Speklaan verlaten en wordt het spoor vanaf de centuurbaan doorgetrokken naar de Naarderstraat (bron: zg.)
4b. Nogmaals Hotel Hendriks of Promenade op de Speklaan, maar nu meer kijkend richting centrum. (bron: HONF)
4c*. Nogmaals de Speklaan , maar dan tegenover het hotel, iets meer richting Blaricum (nu lindenlaan 86) waar tussen 1900 en 1912 links van de tram het Wijgert Kooij buurtje werd gebouwd. (bron: HuizerMuseum)
Detailkaart van het stationsgebied in Huizen vanaf 1917. De blauwe nummers zijn hier huisnummers. (met dank aan dhr. Dekker van het gemeentearchief Huizen)
5*. Bij de overname in 1917 van het baanvak Huizen - Bussum van de HIJSM door de Gooische Stoomtram, verrees ook dit stationsgebouw aan de Naarderstaat. Op de bovenverdieping woonde de stationschef met zijn gezin (bron m.)
5a. Tal van goederen worden er met open en gesloten transportwagens van en naar Huizen vervoert. Zoals ook op foto 5g. te zien is worden de goederen veelal met paard en wagen aan- en afgevoerd. (bron 10.)
5b. In 1917 wordt het emplacement voor dit goederenvervoer uitgebreid (bron 10.)
5c. Vele dagjesmensen doen Huizen aan of komen langs op weg naar Oud Valkeveen in 1940. Vergelijkbare beelden zijn ook te zien in de film "Zomer in Holland" van het stadsarchief Amsterdam (bron foto 10.)
5d. Aankomst Gooische. Fragment uit de film "Zomer in Holland"
5e. Video van de Tram in 2001 tijdens de Huizerdag. Lok 18 en toen nog rijtuig BC GS21. Deze is in 2022 gereedgekomen na een grondige renovatie tot de oorspronkelijke BC NCS 6 bij Stoomtram Hoorn-Medemblik (bron FransZ)
5f. Een kijkje vanaf de kerktoren op het emplacement in 1920, kijkend richting Bussum (bron 10.)
5g. Het station in 1940 met op de achtergrond een kleine motortram die vanaf Blaricum komt. (bron 10.)
5h*. Zicht vanaf waar nu de Karel Doormanlaan ligt op een nog open terrein (bron 10.)
5i. De vele goederen worden vanaf het station met paard en wagen het dorp in vervoerd (bron 10.)
5j. Station, kijkend richting Naarden (bron HONF)
5k.Tram met loc 15 of 16 in 1943 langs de muur van de begraafplaats, met het (oude) gemeentehuis op de achtergrond (bron zc.)
5l. Het station was tevens het woonhuis van de stationschef en zijn familie (bron HMDH)
5m. Het station kort na de opheffing van de Gooische door Huizen in 1947 (bron HMDH)
6*. Links de muur van de begraafplaats waar 58 jaar later weer de tram reed tijdens de Huizerdag 2001. In Klik hier voor een korte impressie (bron YouTube) van lok 18 en rijtuig 21
Mogelijk dat er in 2020 een replica van de Gooische weer vanaf Huizen naar Naarden gaat rijden. Deze toeristische attractie rijdt op luchtbanden van de haven via het centrum o.a. langs Oud Valkeveen.
zie ook: NHnieuws
7. Bij de opening van de kalkzandsteenfabriek 'Rijsbergen' (nu onderdeel van Xella) in 1926 had de Gooische er een goede klant bij. Het vervoer van de stenen en de aanvoer van ongebluste kalk vanuit de Ardennen via Hilversum heeft echter maar tot 1936 geduurd. Men stapte over op vrachtwagens (bron 1.)
8. Na de komst van het nieuwe stationsgebouw werd de houten 'keet' op de kop van het spoor afgebroken. Erachter was een uitspanning, "het Zuivelhuis". Op deze plek staat nu ongeveer het voormalige postkantoor. Foto van 1927 (bron m.)
9. Spelende kinderen kijken de tram na op de Naarderstraat. Een gewild spelletje was het laten pletten van muntjes op de rails (bron 10.)
10*. Nog een drietal foto's van het Tolhuis aan de Naarderstraat. Aanvankelijk had deze een rieten dak, maar deze ging regelmatig de brand in als gevolg van 'n vonkenregen vanuit de locs. Foto van 1930 (bron m.)
10a*. De verschillende tolwegen in het Gooi waren een enorme kostenpost op de begroting van de Gooise. Er was een tol bij het St. Janskerkhof (tussen Laren en Hilversum), het Huizerhoogt (tussen Huizen en Blaricum) en bij het begin van de Huizerstraatweg. Ook de Vechtbrug bij Muiden was tol (bron 1.)
10b*. Deze tollen waren de voorlopers van de wegenbelasting. Het tolgeld was bedoeld voor het onderhoud van de weg e.d. Vanwege de slinger in de weg mocht hier niet harder gereden worden dan 5,5 km/u. (bron 10.)
10c*. De tol aan de Naarderstraat werd in 1930 opgeheven. Het fietspad loopt nu achter het huisje om, maar voor de rest ligt dat op de plek van het spoor van toen (bron m.)
Dezelfde kaart als bij Naarden. De Blauwe lijn is het HIJSM traject van Huizen naar Bussum, de rode lijn is het traject vanaf Naarden naar Laren. De rode nummer horen bij Huizen. De detailkaart van de Chemische en Drafna zie hierna.
11. In de oorlogsjaren worden de motorwagen aanhangrijtuigen regelmatig getrokken door locs welke geleend zijn van de NTM (hier loc 45). Dat ging wel eens fout getuige de ontsporing op de Naarderstraat bij de halte Erica (bron OnsDarp)
11a*. Dezelfde tram-ontsporing bij de halte Erica op de Naarderstraat (23 mei 1942) . Links één van de bussen die aan het begin van de oorlog in opkomst waren. De tram reed op waar nu het fietspad ligt en je kunt daar nog altijd zien dat men toen de helling minder stijl heeft gemaakt voor de trams. (bron OnsDarp)
12*. Motorwagen 7 op de Huizerstraatweg (nu Naarderstraat) bij halte Valkeveenselaan in 1936. Op de route Bussum-Huizen-Blaricum-Laren reden de kleine motorwagens (bron 5.)
13*. De "Zus" ter hoogte van halte Oud Valkeveen waar vele dagjesmensen nog een eindje moeten lopen (3 km) om bij de speeltuin te komen (bron 10.)
13a*. Ook in de oorlogsjaren was Valkeveen een favoriete uitspanning. Hier een plaatje van de Valkeveen Expresse in 1943 onderweg naar Bussum, vermoedelijk ter hoogte van halte Drafna, vanwege het dubbele spoor (bron 5.)
13b. Dezelfde halte Oud Valkeveen. De witte balk voorop de loc was er vanwege de verduisteringsmaatregelen in de oorlog (bron HONF)
Detailkaart van Chemische Naarden en Drafna. Andere punten zijn Beetwortelfabriek Köhn en Flevorama.
14*. De 'Fret' HIJSM 179, een B-tenderloc gebouwd in 1886-1887 door AG Borsig Berlijn, had de bijnaam 'Fornuis'. Deze loc werd door de HIJSM vooral gebruikt voor goederenconvooien (o.a. voor de kaasfabriek van Westland en de Balatum, nu BN International). De 'Fret' staat hier voor halte Berghuis (bij het landgoed Berghuis op de grens van Huizen en Naarden) in 1917. Deze halte werd ook wel 'Drafna' genoemd (bron 1.)
14a. Goederentram onderweg van Bussum naar Huizen maar de exacte locatie is niet duidelijk (bron zd.)
14b*. De Huizerstraatweg in 1904 even voorbij Villa de viersprong, een krappe bocht bij Drafna en Flevorama (bron 10.)
15*. Bij de Beetwortelfabriek Kuhn (naast wat nu tuincentrum v.d. Roest is) was er dubbel spoor en de halte Drafna. Hier werden er wagens met beetwortelzaad afgeleverd bij Kuhn. Hier is in 1944 in de bocht loc NS 8129 met z'n 33 ton door de rails gezakt. Hierdoor ontspoorde een van de rijtuigen waarna het tegen een boom botste en de conducteur verongelukte (bron 5.)
15b. Halte Drafna, bij wortelzaadfabriek Kuhn (bron HONF)
15c. Ingekleurde foto halte Drafna (bron HONF)
16*. De chemische fabriek Naarden (Ook bekend als Quest International, nu Givaudan) had eigen sporen op haar terrein welke aansloten op dat van de Gooische. Elke week werden hier enkele tankwagons afgeleverd. Hier rijdt de laatste passagierstram met NTM - loc 45 - richting ABRI bij Naarden (bron 5.)
16a. Ingekleurde foto van de stoomlocomotief 23 H.J.H. Modderman uit 1918 van de WSM met tankwagens op het terrein van de Chemische (bron HONF)
17*. De Ceintuurbaan ter hoogte van de tuinstraat, kijkende richting Blaricum in 1920. Het spoor had kennelijk een grote aantrekkingskracht op kinderen. (bron 10.)
17a*. (foto links) Halte Ceintuurbaan - hoek Lindenlaan rond 1927, kijkende richting Blaricum. De motortrams hebben een tijd dezelfde donkergroene kleur gehad als de NS MAT '24 treinen (bron 10.)
17b*. Loc NS 8129 met rijtuigen 22, 301, 553 en 34 in 1944, waarschijnlijk op de Ceintuurbaan - hoek Lindenlaan, kijkende richting centrum en station. (bron 9.)
17c. Motortram vanaf het centrum van Huizen bij halte Ceintuurbaan, nog voor de verbussing. (bron HuizerMuseum)
17d. Halte Ceintuurbaan (bron HONF)
17e. Halte Ceintuurbaan (bron HMDH)
17f. Ceintuurbaan met zicht op de Tuinstraat (bron HONF)
17g.Video van Stoomtramrit 1936-1946 Muiden-Hilversum via Huizen (Nostalgienet)
18. Tolhuis op het Huizerhoogt tussen Huizen en Blaricum, ongeveer waar uitspanning de Rotonde stond (bron Percy Poolman HONF)
18a. In 1942 was het spoor van Huizen over Blaricum naar Laren reeds opgebroken en liepen de trams alleen nog van Bussum over Crailo naar Laren. Dat gebied werd door de bezetters als 'Sperrgebied' aangewezen waardoor de tram daar opgedoekt moest worden. De directie besloot het traject Huizen-Blaricum-Laren in 1943 weer te her- leggen, dit tot volle tevredenheid van de bewoners. Busverkeer was er nog maar nauwelijks. Slechts een enkele bus was voorzien van een aanhanger met een gasverbrander (bron 1.) (bron 10)
18b. Herleggen van het spoor (bron HONF)
18c. Herleggen van het spoor (bron HONF)
18d. Herleggen van het spoor (bron HONF)
19. Er is in 2013 een monument voor de Gooise Stoomtram op de rotonde van de Blaricummerstraat met de Randweg in Huizen geplaatst. De Huizer kunstenaars Peter Kos en Pieter Hogenbirk zorgden voor het ontwerp, dat werd uitgevoerd bij Staalwerk in Huizen. Daar werd de tram gezaagd, gelast en gebogen.Het geheel werd door Vreeswijk en Koebrugge opgehaald bij het bedrijf aan de Handelsweg en op de fundering geplaatst (bron: Dichtbij.nl)
19a*. De tram op het monument staat in de rijrichting Blaricum - Huizen. Loc 18 heeft hiervoor model gestaan (foto P.B. Peeters).
Naar begin van deze pagina, of reis door naar: